محمد تقی فاضل میبدی: اگر شخصی نظیر آقای خاتمی در مجله گاردین هم مطلبی نوشته باشد و کسی بخواهد پاسخ آن را دهد، آن فرد باید هم‌طراز شخصیت ایشان باشد.
«محسن غرویان»، استاد حوزه و دانشگاه، در مورد هجمه افرادی چون حجت‌الاسلام پناهیان به رئیس دولت اصلاحات در پی انتشار مقاله وی در گاردین مبنی بر ائتلاف برای صلح، تصریح کرد: خاتمی یک شخصیت بین‌المللی است و محبوبیت زیادی در داخل کشور دارد. بنابراین گذشته افراد، مجموعه افکار و شخصیت افراد مشخص است. خاتمی زمانی که در دوران ریاست جمهوری‌اش، در هریک از مجامع بین‌المللی حضور پیدا می‌کرد وجهه ایران را برجسته می‌کرد و حضور او در سطح بین‌المللی، حضوری افتخارآمیز بود. این واقعیتی بوده که در تاریخ ثبت شده است. امثال آقای پناهیان و اینها بهتر است وارد این بحث‌ها نشوند چون به ضرر خودشان تمام می‌شود. به هر حال شخصیت‌ها هرکدام در وزن‌های اجتماعی خاصی ارزیابی می‌شوند و بهتر است هر فردی، حریم خود را درست تشخیص دهد و به جایگاه اجتماعی خود و دیگران توجه داشته باشد. به‌نظر من اینها با هم قابل مقایسه نیستند…
پایگاه خبری جماران: حجت‌الاسلام والمسلمین علیرضا پناهیان در یادداشتی با حمله به سرمقاله اخیر «سیدمحمد خاتمی» در روزنامه گاردین نوشت: «طوفان ویرانگری در منطقه آغاز شده که در حال نابودی قدرت زورگویان غرب است؛ آن‌وقت سرمقاله‌نویس گاردین می‌گوید جلوی این طوفان را با خردمندی بگیرید! که چه بشود؟ تا بتوانند سلطه خود را مانند گذشته در فضای صلح ادامه بدهند؟ مشخص نیست طرف کدام طرفی است!»…
وی در یک مقایسه تاریخی آورده است: «ابوموسی اشعری با شعار صلح از جنگ بهتر است به جنگ عدالت علی(ع) رفت و رأی هم آورد. کاش آن صلح چیزی بیشتر از یک توهم بود، ولی آرامشی قبل از طوفان جنایات یزید و حجاج ابن‌یوسف ثقفی شد و… سرها بریده دیدیم بی‌جرم و بی‌جنایت. ابوموسی اشعری دائما جنگ‌طلبی معاویه و علی(ع) را محکوم می‌کرد و فرقی بین ظالم و مظلوم نمی‌گذاشت. ولی برای غلبه بر عدالت علی(ع)، تمام امید معاویه به صلح‌طلبی ساده‌لوح احمقی مانند ابوموسی اشعری بود. علی(ع) در اواخر عمر شریفش در قنوت نماز دائماً ابوموسی را لعنت می‌کرد.»
وی در قسمت پایانی یادداشت خود نوشته است: «بعضی‌ها چون مطمئن هستند جنگ نخواهد شد فریاد می‌زنند «نه به جنگ علیه ایران» تا بعداً بگویند این سرمقاله‌های گاردین بود که جلوی جنگ را گرفت. مثل احمق‌هایی که می‌گفتند مذاکره سایه جنگ را دور کرد، در حالی که پس از مذاکره داعشی‌ها نفوذ کردند و موشک‌ها امنیت را بازآوردند. اشعث که مانند ابوموسی دائماً مورد لعن علی(ع) قرار می‌گرفت، وقتی سپاه علی در اوج اقتدار بود و مالک به دو قدمی خیمه معاویه رسیده بود صلح‌طلبی‌اش گُل کرد و گفت دیگر جنگ بس است! هر وقت دیدید کسانی که عدالت‌خواه و اهل مقاومت نیستند از صلح دم می‌زنند به دنبال کاسه زیر نیم کاسه باشید.»
سید محمد خاتمی در بخشی از سرمقاله اخیر خود در روزنامه گاردین نوشته است: «ساختن بسیار دشوارتر از خراب کردن است. موانع صلح پایدار واقعی‌اند، اما فائق نیامدنی نیستند. برای برداشتن این موانع باید برای مطالبه‌ی صلح و گفت‌وگو و طرد کسانی که خیال‌پردازانه به جنگ تمام‌نشدنی و نوعی «برخورد تمدن‌ها»ها می‌اندیشند فعال شویم.»
وی همچنین در ادامه آورده «اگر امروز صدایمان را بلند و صلح را مطالبه نکنیم، ما را تبرئه نخواهند کرد. گفت‌وگو، همدلی و آمادگی برای شنیدنِ دیگری تنها راه گشودن افق‌های امیدبخش به آینده روشن است.»…
حجت‌الاسلام والمسلمین محمدتقی فاضل میبدی در گفت‌وگو با خبرنگار جماران، در واکنش به این اظهارات گفت: آنچه آقای خاتمی در نشریه گاردین نوشته از جهت معنا خیلی بالاتر از این است که در ظرفیت فهم آقای پناهیان باشد. این را بی‌اغراق می‌گویم زیرا فاصله بسیار زیاد است. یک جوان منبری نباید با کسی که سال‌ها در کوران حوادث متصدی فرهنگ کشور و در زمان امام(ره) در کنار ایشان بوده و ارتباطش با دانشمندان و حوزویان و متفکرین خارج از کشور همواره استمرار داشته، چنین رفتاری کند.
وی افزود: اگر شخصی نظیر آقای خاتمی در مجله گاردین هم مطلبی نوشته باشد و کسی بخواهد پاسخ آن را دهد، آن فرد باید هم‌طراز شخصیت ایشان باشد. ضمن اینکه پاسخی که این آقا داده نیز بسیار سست و ضعیف است. اگر بنابر شباهت‌سازی تاریخی باشد خیلی آسان می‌توان این کار را انجام داد. باید پرسید در اسلام جنگ مطرح است یا صلح؟ اگر به قرآن مراجعه کنیم، آیاتی که درباره صلح آمده بسیار پرمعناست. برای نمونه، الصلح خیر، ادْخُلُوا فِی السِّلْمِ کَافَّةً و…
عضو مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم ادامه داد: در قرآن اصل بر صلح است و جنگ حالتی دفاعی دارد و اگر دشمن تقاضای صلح کند باید بلافاصله صلح را پذیرفت. اینکه این فرد می‌گوید ابوموسی اشعری صلح را بر حضرت علی(ع) تحمیل کرد، اشتباهی محض است. زیرا کسی که در جنگ صفین از ابتدا مخالف جنگ بود و نمی‌خواست جنگی رخ دهد، علی(ع) بود. ایشان در آن جنگ تمام تلاش خود را کرد تا جنگ نشود. حتی پیغام فرستاد و به کسانی هم که مقدمات جنگ را فراهم کرده بودند، فرمود؛ این کار را نکنید.
آنهایی که شباهت‌سازی تاریخی می‌کنند تاریخ را درست نخوانده‌اند
وی بیان کرد: حتی حضرت جلو طرفداران خود را که علیه معاویه شعار سرمی‌دادند، گرفت و فرمود:«إِنِّی أَکْرَهُ لَکُمْ أَنْ تَکُونُوا سَبَّابِینَ» یعنی من نمی‌خواهم که شما حتی به معاویه فحش دهید. تمام تلاش علی(ع) این بود که این جنگ درست نشود. جنگ با خوارج نیز همین‌طور، بنابراین در ادبیات ایشان، جنگ هیچ‌گاه مقدم بر صلح نبود. البته آن زمان که دشمن حمله کرده بود و چاره‌ای جز دفاع نبود بحث دیگریست.
فاضل میبدی اظهار کرد: آنهایی که شباهت‌سازی تاریخی می‌کنند تاریخ را درست نخوانده و قرآن را به درستی نگاه نکردند و به تعبیری بهتر مطالعات‌شان بسیار ضعیف است. برخی تنها به دنبال این هستند که ببینند هسته قدرت به دنبال چیست؟ اگر به دنبال جنگ باشد آنها نیز به دنبال جنگ هستند و اگر به دنبال صلح باشد، آنها نیز همین‌طور و برای هر حالتی هم شباهت‌سازی تاریخی می‌کنند. همانطورکه نیچه می‌گوید، «فکر معطوف به قدرت است» بعضی افکار هیچ اصالتی از خود نداشته یا مبنایی علمی ندارند و تنها معطوف به قدرت هستند.
جنگ اقتصادی برای برخی افراد که تحریم‌ها را دور می‌زنند، نان دارد
وی بیان کرد: به نظر من نامه‌ای که آقای خاتمی نوشت به دنبال همان پیشنهادی است که در سال اول حضورش در سازمان ملل مبنی بر «گفت‌وگوی تمدن‌ها» ارائه کرد. اگر ادبیات سیاسی کشور این پیشنهادها را پیگیری می‌کرد، ما به عنوان کشوری صلح‌طلب در همه دنیا شناخته می‌شدیم و آمریکا و هیچ کشور دیگری نمی‌توانست برعکس آن را نشان دهد. اما متاسفانه پیشنهادات ایشان پیگیری نشد و به جای آن تعابیری جنگ‌طلبانه جایگزین شد که به هیچ‌وجه اسلامی و ایرانی نیستند…
وی ادامه داد: اگر خط بازی‌ها کنار زده شود و فارغ از اینکه چه کسی حرف می‌زند به محتوای آن حرف توجه شود، بسیاری از مشکلات حل خواهد شد. باید دید که آقای خاتمی در سرمقاله گاردین چه چیزی را دنبال می‌کرده است؛ این همان چیزیست که به نفع کشور است. منتها برخی افراد هیچ‌گاه نمی‌توانند محتوای آن سرمقاله را درک کنند و باید بزرگان پیگیر این مطالب شوند. فراموش نکنیم که آقای خاتمی هیچ‌گاه دنبال قدرت، منفعت یا سود شخصی نبوده، بلکه دنبال این بوده جمهوری اسلامی‌ای که امام خمینی(ره) با سرنگونی حکومت استبدادی شاهنشاهی ایجاد کرد، از جهت صلح‌طلبی، منطق گفت‌وگو، حقوق بشر و منطق انسانی در دنیا سربلند و آبرومند بماند.
فاضل میبدی بیان کرد: اسلام نسبت به حفظ حقوق انسان‌ها دین سربلندی بوده و حرفی برای گفتن دارد. ما باید منطق اسلام را بیان کنیم که همان منطق گفت‌وگوست و منطق هیاهو نیست. منطق اسلام منطق صلح بوده و منطق جنگ نیست و ما اگر این منطق را دنبال کنیم کشوری سربلند خواهیم داشت. متاسفانه عواملی هستند که یا از روی جهل یا به خاطر منفعت شخصی، درصددند تا خط امام(ره) و انقلابی که ایشان آورد را تحریف کنند.
حمله‌کنندگان به سرمقاله‌نویس گاردین هدف آن سرمقاله را نفهمیده‌اند
وی افزود: باید از موضع عزت و سربلندی مسائل خود را با دنیا حل کنیم. شعار دادن صرف، نه منطق اسلام بوده و نه منطق امام و جمهوری اسلامی است. بر این باورم پیشنهادی که آقای خاتمی داده باید پیگیری و دنبال شود. نباید بگوییم که نلسون ماندلا تنها در آفریقا بوده، بلکه در جمهوری اسلامی هم ده‌ها نلسون ماندلا می‌تواند بیرون بیاید که حتی دشمنان خود را ببخشد. امام علی(ع) نیز فرمودند: «انسان خردمند کسی است که در موقع قدرت عفو کند نه در موضع ضعف…»