در اندیشه امام خمینی مبارزه سیاسی، بخشی از وظایف و واجبات دینی و احکام شریعت است

سرکارخانم دکتر طباطبایی، عروس حضرت امام(ره) و استاد پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی گفت: در نگاه امام یکی از وظایف مهم و سرنوشت‌ساز حاکمان جمهوری اسلامی، حفظ ارتباط مردم با حکومت و مشارکت آنان در اداره کشور است. بدیهی است تخطی از آن به هر شکل، انحراف از راه و اندیشه امام خمینی است. شاید راز سخن امام در برحذر داشتن نظامیان از دخالت در امور سیاسی و تأکید مؤکد ایشان به همگان اعم از رهبری و مسئولان و مردم این باشد که جنس و ماهیت کارهای نظامی و امنیتی بر پنهان بودن است و افراد نظامی با چنین روحیه‌ای خود را پاسخگو به مردم نمی‌دانند و تشریح امور را برنمی‌تابند. روشن است که چنین امری موجب مشارکت نکردن مردم خواهد بود و همراهی و همدلی آنها را کاهش می‌‌دهد و از نظر امام خمینی(ره)، هر امری که میان مردم و افراد حکومت فاصله ایجاد کند، خیانت به انقلاب و جمهوری است.

به گزارش جماران؛ نشست علمی «امام خمینی و سه‌گانه شریعت، طریقت و حقیقت» سه‌شنبه 11 خردادماه به مناسبت سالگرد ارتحال امام خمینی با حضور سرکارخانم دکتر طباطبایی، عروس حضرت امام(ره) و استاد پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی، حجت‌الاسلام‌ دکتر قاسم کاکایی، از اساتید دانشگاه شیراز و حجت‌الاسلام دکتر محمدرضا غفوریان از اساتید دانشگاه و فضلای حوزه علمیه قم به صورت مجازی برگزار شد که نظر خوانندگان آیینه یزد را به بخش‌هایی از آن گفت‌وگو جلب می‌نماید.

دکتر طباطبایی گفت: در اندیشه امام مبارزه سیاسی، بخشی از وظایف و واجبات دینی و احکام شریعت است. زندگی پیامبر(ص) و امام علی(ع) را مثال می‌‌آورند که هم رهبر مذهبی و هم رهبر سیاسی بودند. همچنین به سخن امام علی(ع) اشاره می‌‌کنند که می‌‌فرمایند: «خداوند از دانشمندان پیمان گرفته که بر سیری ستمگر و گرسنگی مظلوم سکوت نکنند.» (خطبه 3 معروف به شقشقیه). وی گفت: مذهب و دین در نگاه امام خمینی تنها یک رابطه شخصی و معنوی بین انسان و خدا نیست. از این‌رو اسلام دارای نظام خاص اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی است و برای تمامی ابعاد و شئون زندگی فردی و اجتماعی قوانین خاصی وضع کرده است و جز آن را برای سعادت جامعه نمی‌پذیرد. شریعت اسلام هم‌زمان با اینکه به انسان می‌‌گوید خدا را عبادت کن و چگونه عبادت کن، به او می‌‌گوید چگونه زندگی کن و روابط خود را با خدای خود و سایر انسان‌ها چگونه تنظیم کن؛ حتی می‌‌گوید جامعه اسلامی چگونه باید با سایر جوامع ارتباط برقرار کند.

متأسفانه هنوز معنای جمهوری برای برخی از مسئولان روشن نشده است
دکتر طباطبایی افزود: با آن‌که چهل‌ودوسال از انقلاب اسلامی و برپایی جمهوری اسلامی می‌‌گذرد، متأسفانه هنوز معنای جمهوری برای برخی از مسئولان روشن نشده است و سخن امام را در پاریس فراموش کرده‌‌اند که در پاسخ به پرسش خبرنگار، قریب به این مضمون، گفتند که منظور ما از جمهوری، همان است که در همه‌جا مطرح است. وی گفت: در این قسمت می‌‌خواهم به سه‌گانه شریعت و طریقت و حقیقت، در نظام جمهوری اسلامی که امام پی‌ریزی کردند اشاره کنم.

تاکید امام بر رأی و پذیرش مردم در رفراندوم قانون اساسی قابل اهمیت است
1- شریعت: آن‌چه از سخنان امام استنباط می‌‌شود این است که شریعت در جمهوری اسلامی، احکام اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و غیره است که حدود آن را دین معین کرده است؛ از این‌رو امام در تاریخ 20مهر1357 تأکید کردند، قانون اساسی جمهوری اسلامی باید توسط خبرگان، منطبق بر قانون اسلام نوشته شود و از آن مهم‌تر تأکید ایشان بر رأی و پذیرش مردم در رفراندوم قانون اساسی قابل اهمیت است. از این‌رو حضور فقیه جامع‌الشرایط در رأس هرم جمهوری را مطرح می‌‌کنند؛ چراکه او می‌‌تواند احکام شرعی (شریعت) را بر اساس نیازهای جامعه با توجه به عنصر زمان و مکان تبیین کند. بدین ترتیب شریعت، شناخت احکام الهی و تنظیم قوانین عدالت‌محور است.

از نظر امام، هر امری که میان مردم و افراد حکومت فاصله ایجاد کند، خیانت به انقلاب و جمهوری است
2- طریقت: طریقت، الف) رأی مردم و مشارکت و پیوستگی آنان با حکومت است. ایشان در پاریس هم گفتند که جمهوری اسلامی متکی بر آرای مردم است؛ بنابراین هرچه مشارکت و همبستگی مردم با حاکمان و دولتمردان بیشتر باشد، توان و قدرت و صلابت جمهوری اسلامی بیشتر خواهد شد. از این‌رو در نگاه امام یکی از وظایف مهم و سرنوشت‌ساز حاکمان جمهوری اسلامی، حفظ ارتباط مردم با حکومت و مشارکت آنان در اداره کشور است. بدیهی است تخطی از آن به هر شکل، انحراف از راه و اندیشه امام خمینی است. شاید راز سخن امام در برحذر داشتن نظامیان از دخالت در امور سیاسی و تأکید مؤکد ایشان به همگان اعم از رهبری و مسئولان و مردم این باشد که جنس و ماهیت کارهای نظامی و امنیتی بر پنهان بودن است و افراد نظامی با چنین روحیه‌ای خود را پاسخگو به مردم نمی‌دانند و تشریح امور را برنمی‌تابند. روشن است که چنین امری موجب مشارکت نکردن مردم خواهد بود و همراهی و همدلی آنها را کاهش می‌‌دهد و از نظر امام خمینی(ره)، هر امری که میان مردم و افراد حکومت فاصله ایجاد کند، خیانت به انقلاب و جمهوری است. ب) شیوه اقامه قسط و عدل توسط مردم است که خداوند آن را وظیفه انبیا و اولیا دانسته تا راه عدالت‌ورزی و اقامه قسط و عدل را به مردم آموزش دهد که فرمود: «لیقومَ الناسُ بالقسط» و از همه مهم‌تر بهره‌ گرفتن از عقل و خرد و ظاهر ساختن آثار عقلانیت است که امام در کتاب شرح جنود عقل و جهل به‌خوبی تشریح کرده‌‌اند. ایشان به گفته امام علی(ع) استناد می‌‌کنند که: «اگر بدعت در دین ظاهر شود، بر علماست که دانش خود را آشکار کنند و نگذارند فریب‌ها و نیرنگ‌ها و دروغ‌های بدعت‌گذاران در دین و مردم اثر کند و منحرف سازد» (صحیفه، ج5، ص389-390).

3- حقیقت: در جمهوری اسلامی، حقیقت، ظهور، گسترش، تحقق و تثبیت عدالت در همه زمینه‌ها اعم از فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی… بر مبنای احکام اسلام است.

حجت‌الاسلام تقوی در بخش پایانی نشست گفت: در موضوع بسیار مهم شریعت، طریقت و حقیقت در اندیشه و شخصیت و سیره حضرت امام(ره) از محضر سه تن از اساتید بزرگوار استفاده کردیم: جناب دکتر کاکایی به ابعاد متنوع شخصیت حضرت امام در این ساحت‌های مختلف اشاره داشتند. جناب استاد غفوریان به دین‌شناسی متوازن و تجسم این دین‌شناسی در شخصیت حضرت امام با استناد به آثار و بیانات و اظهارات حضرت امام(ره) در آثار عرفانی و فقهی پرداختند. سرکار خانم طباطبایی با تفسیر و تبیین این سه‌گانه در آثار عرفا، به آثار حضرت امام دراین‌باره پرداختند و فقه و عرفان امام را تجلی‌یافته در کارنامه سیاسی حضرت امام و نظام جمهوری اسلامی حضرت امام معرفی کردند. به تعبیر بنده امام همانطورکه فقه را با تکیه بر عنصر زمان و مکان به متن زندگی انسان امروز آوردند، می‌خواستند عرفان را هم از لابلای کتاب‌ها به متن و بطن زندگی انسان بیاورند تا سازندگی فقه و سازندگی عرفان به عنوان دوبال پرواز و تکامل انسان باشد. به روح مطهر و ملکوتی امام خمینی(ره) و همه ایثارگران و فداکارانی که با ایشان برای اعلای کلمه الله همراهی کردند، درود و سلام می‌فرستیم. خداوند بر درجات ایشان و مجاهدان و شهیدان بیفزاید. از استادان گرامی برای همراهی و صبوری‌شان در مشکلات برگزاری جلسه در فضای مجازی، کمال تشکر را داریم.