گفته می‌شود حدود 4هزار ماده سمی در دود قلیان شناسایی شده است. با این وجود جامعه ایرانی مصرف آن را پذیرفته است. البته این ماجرا دلایل گوناگونی می‌تواند داشته باشد. زمانی یک پدیده اجتماعی همه‌گیر می‌شود که بخش زیادی از جامعه اعم از افراد عادی و نخبگان درگیر آن شوند. در حوزه آسیب‌های اجتماعی هم پدیده‌های مختلفی مورد بحث قرار می‌گیرند که شاید بتوان مصرف بی‌رویه قلیان را هم از زمره این موارد دانست.
به بیان دیگر، مصرف تنباکو و قلیان، همه‌گیر بودن آن و روند رو به افزایش و شکل بی‌رویه مصرف آن مساله‌ای اجتماعی به نام مصرف قلیان را ایجاد می‌کند. محمد روزبهانی، جامعه‌شناس درباره مصرف قلیان می‌گوید: مصرف قلیان در ایران پیشینه تاریخی دارد. قلیان در قدیم در عروسی و عزا به‌عنوان تفنن مصرف می‌شد. در جامعه ایرانی مصرف قلیان به‌عنوان یک رفتار نابهنجار برچسب نخورده است و بیشتر خانواده‌های ایرانی آن را پذیرفته‌اند. در عرف و قانون هم ممنوعیتی در زمینه مصرف آن وجود ندارد. خانواده‌های ایرانی به اندازه سیگار حتی نسبت به قلیان حساسیت نشان نمی‌دهند.
حتی در میان جوانان اگر کسی قلیان مصرف نکند ترسو یا بچه تلقی می‌شود. به اعتقاد روزبهانی در تعریف کلی می‌توان مصرف قلیان را نوعی تفریح تلقی کرد که برای پرکردن خلأ اوقات فراغت استفاده می‌شود. تفریحی که سلامت مصرف‌کنندگان را تهدید می‌کند اما جایگزین مناسبی هم برای آن در نظر گرفته نشده است.
روزبهانی می‌گوید: «قلیان این روزها یک تفریح جمعی است و بهانه‌ای برای دور هم جمع شدن. ضمن آن که مصرف آن از دید عموم بد تلقی نمی‌شود. مصرف آن هزینه زیادی هم ندارد و تفریحی است که به سادگی و با پول کم فراهم می‌شود. معتقدم مصرف قلیان می‌تواند مقدمه‌ای برای رفتن به سوی رفتارهای اعتیادگونه باشد. مصرف قلیان قبح تدخین و دود را می‌ریزد و افراد ممکن است بعد از مصرف قلیان تصمیم بگیرند سیگار و مواد مخدر را هم امتحان کنند و چه بسا گرفتار اعتیاد شوند.